Onderzoeksrapport 2021
26 januari 2021
In Nederland groeien minstens 80.000 kinderen op in sociaal arme gezinnen waar thuis veel problemen zijn. Denk aan gezinnen met schulden, ouders met (psychische) problemen, ruzie in de familie en kinderen met gedragsproblemen. Kinderen die opgroeien in isolement zijn in het dagelijks leven vaak onzichtbaar. In 2021 voeren we campagne om het sociaal isolement van kwetsbare kinderen te doorbreken.
Het Vergeten Kind deed onderzoek naar de impact van sociaal isolement. We spraken daarover 38 geïsoleerde jongeren en 35 ouders en ondervroegen 154 hulpverleners.
- 91% van de ouders heeft te weinig mensen om zich heen om om hulp te vragen. Kinderen krijgen daardoor van huis uit een te klein netwerk mee.
- 72% van de kinderen voelt zich alleen, onbegrepen en onzeker. Deze jongeren vertelden ons dat ze snel het gevoel hebben dat ze niet goed genoeg zijn. Soms maakt dat juist dat jongeren zich extra terugtrekken en weinig mensen vertrouwen bij het delen van hun verhaal.
- 50% van de kinderen wordt gepest of buitengesloten. Bijvoorbeeld omdat ze een stoornis hebben, goedkope kleding dragen of omdat een van hun ouders is overleden. Deze kinderen voelen zich anders dan andere kinderen. Ze zijn altijd degene met een stoornis, of met een thuissituatie die anders is dan die van klasgenootjes.
- 94% van de ouders vertellen dat kinderen bijna nooit vriendjes mee naar huis nemen
- Hulpverleners willen kinderen maar wat graag helpen om uit hun isolement te komen, maar 62% van de hulpverleners lukt dat nauwelijks.
- Veel jongeren vertellen niet over hun problemen thuis. Door hun situatie, of door hun pestverleden vertrouwen ze mensen niet. Hierdoor voelen ze zich eenzaam.
Zo’n sociaal isolement is schadelijk. Het brengt de ontwikkeling van kinderen in gevaar en daar kunnen ze hun leven lang last van hebben. Deze kinderen hebben minder zelfvertrouwen, een laag zelfbeeld en vaker last van depressie, somberheid en angst. Ze doen vaker aan zelfbeschadiging en hebben meer suïcidale neigingen. Jongeren die op hun 18e de jeugdzorg verlaten en geen mensen om zich heen hebben om te helpen, hebben vaker geen baan, geen opleiding en geen huis. Ze hebben meer problemen met criminaliteit, geweld in relaties en drugsgebruik.
“Ik kan niet echt heel makkelijk een gesprek voeren met iemand. Dat durf ik niet, dat vind ik moeilijk. Ik weet nooit of ik het goed doe.” - Meisje (16)