Vijf ‘Hartlopers’ laten zien dat kleinschalige aandachtsvolle jeugdzorg wél kan
De komende jaren moet de residentiële jeugdzorg in Nederland kleinschaliger, open en zo thuis mogelijk worden, zoals beschreven in de Hervormingsagenda Jeugd. In de praktijk blijkt dat echter niet vanzelf te gaan, zo blijkt uit onderzoek van Het Vergeten Kind. Toch zijn er inspirerende voorbeelden waar het wél lukt. Met de serie ‘Hartlopers’ zet de organisatie vijf woonvoorzieningen in het zonnetje waar kinderen écht gezien en gehoord worden.
De serie belicht zogenoemde Hartlopers: woonvoorzieningen die kleinschalige, aandachtsvolle zorg bieden aan kinderen die (tijdelijk) niet thuis kunnen wonen. Het zijn plekken midden in de wijk, waar kinderen kunnen blijven zolang dat nodig is en begeleid worden door vaste, betrokken hulpverleners. Deze voorbeelden bewijzen dat aandachtsvolle residentiële jeugdzorg geen abstract ideaal is, maar haalbaar in de praktijk.
Onderzoek laat obstakels zien
De beweging naar kleinschalige aandachtsvolle zorg is niet eenvoudig. Samen met Stichting Beroepseer onderzocht Het Vergeten Kind welke barrières aandachtsvolle, residentiële jeugdzorg in de weg staan. Uit het onderzoek kwamen structurele obstakels naar voren, zoals financiering die te veel gericht is op kostenbeheersing in plaats van kwaliteit, een gebrek aan samenwerking tussen gemeenten en aanbieders en te weinig ruimte voor reflectie en leren binnen teams.

Wat is aandachtsvolle jeugdzorg?
Het onderzoek biedt ook een heldere definitie: Aandachtsvolle residentiële jeugdzorg betekent dat een pedagogisch medewerker vanuit professionele nabijheid het kind oprechte, positieve aandacht geeft binnen een duurzame vertrouwensrelatie. Het kind voelt zich gezien, gehoord en gewaardeerd.
Zo’n omgeving ontstaat niet vanzelf. Het vraagt om een team van betrokken hulpverleners op een stabiele woonplek waar kinderen kunnen blijven zolang dat nodig is. Ook de ondersteuning van de hulpverleners zelf is belangrijk, want hun werk is verre van eenvoudig. Daarnaast speelt de samenwerking met het sociale netwerk van het kind – en in het bijzonder de ouders – een onmisbare rol. Tot slot is kleinschalig wonen daarbij essentieel.

Open en eerlijk
In de verhalen van de Hartlopers wordt open en eerlijk gesproken over de barrières en kwetsbaarheden die zij tegenkomen. Medewerkers van Het Heppie (t)Huis, de Graaf-Jan-voorziening van Parlan, het Dushi Huis, en kleinschalige woonvoorzieningen van Elker en Levvel delen hun ervaringen. Het doel van de reeks verhalen? Inspireren, motiveren en laten zien dat kleinschalige, aandachtsvolle jeugdzorg wél kan.
- 
“We kunnen deze jongeren niet nóg een faalervaring geven”Lees verder: “We kunnen deze jongeren niet nóg een faalervaring geven”
- 
“Ik zie je. Jij bent belangrijk. We doen het samen, ook als het even ingewikkeld is.”Lees verder: “Ik zie je. Jij bent belangrijk. We doen het samen, ook als het even ingewikkeld is.”
- 
“Werken vanuit de relatie is topsport”Lees verder: “Werken vanuit de relatie is topsport”
- 
“Kinderen gaan bij ons naar huis, niet naar een woongroep”Lees verder: “Kinderen gaan bij ons naar huis, niet naar een woongroep”
- 
“Kleinschalige aandachtsvolle jeugdzorg vraagt veel doorzettingsvermogen”Lees verder: “Kleinschalige aandachtsvolle jeugdzorg vraagt veel doorzettingsvermogen”





