“Ik zie je. Jij bent belangrijk. We doen het samen, ook als het even ingewikkeld is.”
Drie eenvoudige zinnen die de werkwijze van Heppie (t)Huis volledig vatten. “Alles wat wij doen, start met deze grondhouding,” zegt Ellen van der Hulst, orthopedagoog en coördinator bij het Heppie (t)Huis. Al 6.5 jaar zorgt zij dat alle hulp rond een kind op elkaar is afgestemd. Dat betekent niet alleen de lijntjes met de opvoeders binnen het huis kort houden, maar ook nauw samenwerken met het netwerk.
“Het Heppie (t)Huis staat midden in de wijk, midden in het leven van de kinderen,” legt Ellen uit. “Onze kinderen gaan gewoon naar de plaatselijke sportvereniging. Wij hebben contact met de trainers en kijken samen wat nodig is zodat het kind kan meedoen. Want ja, natuurlijk is het soms lastig voor een trainer. Wij kijken dus niet alleen wat het kind nodig heeft, maar ook wat het sociale netwerk nodig heeft.”
Wij kijken niet alleen wat het kind nodig heeft, maar ook wat het sociale netwerk nodig heeft.”
Normaal leven als uitgangspunt
Zo normaal mogelijk opgroeien, dat is het streven van het Heppie (t)Huis. En dat kan dankzij de nauwe samenwerking met de gemeente Geldrop-Mierlo. Samen hebben zij een gedeelde visie ontwikkeld over hoe residentiële jeugdzorg eruit moet zien. De gemeente gelooft in de aanpak van Heppie (t)Huis: zo thuis mogelijk, in nauw contact met het hele netwerk en werken op een manier die echt verschil maakt. Dankzij beschikbaarheidsfinanciering vanuit de gemeente kan het huis een stabiel team van vaste opvoeders inzetten. Zo ontstaat er de tijd en ruimte om intensief samen te werken met kinderen, ouders en hun sociale omgeving.
Kinderen gaan zich pas hechten aan onze opvoeders als zij bij hun ouders aanvoelen dat het goed is.”
Ouders al partners
Ouders zijn de belangrijkste personen in het leven van een kind. Bij het Heppie (t)Huis blijven ouders gewoon de ouders en dus blijvend betrokken bij hun kind. “Kinderen blijven altijd loyaal aan hun ouders. Er is een reden dat thuis wonen niet meer mogelijk is, maar wij gaan nooit uit van een schuldige,” zegt Ellen. “We kijken samen naar het systeem waarin het kind is opgegroeid. Vaak dragen ouders zelf ook trauma’s mee, en dat heeft impact op hun kinderen.”
Door vanaf het begin op te trekken met de ouders, voelen zij zich gezien. “Natuurlijk voelen de kinderen dit ook en dat geeft vertrouwen. Kinderen gaan zich pas hechten aan onze opvoeders als zij bij hun ouders aanvoelen dat het goed is.”
Het hele netwerk in kaart
De systeemspecialist brengt de sociale omgeving van een kind zorgvuldig in kaart. Wie zijn belangrijk? Hoe zijn de verhoudingen? Vervolgens gaat het team met deze mensen in gesprek: ouders, grootouders, broers en zussen, en soms ook andere belangrijke volwassenen. Deze gesprekken zijn soms zwaar, maar vinden altijd plaats in het tempo en binnen de grenzen die de ouders aangeven. Het uitgangspunt: er is geen schuldvraag. “Ouders doen wat zij kunnen binnen hun mogelijkheden. Wij vervangen hen niet, maar werken altijd samen,” benadrukt Ellen.
Recent publiceerden Het Vergeten Kind en Stichting Beroepseer een onderzoek naar de blokkades die aandachtsvolle residentiële jeugdzorg in de weg zitten. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om financiering die focust op kostenbeheersing in plaats van kwaliteit, gebrek aan visie en samenwerking tussen gemeenten en aanbieders en te weinig reflectie binnen teams. In de vijfdelige serie Hartlopers laten we zien hoe woonvoorzieningen aandachtsvolle kleinschalige jeugdzorg in de praktijk vormgeven, welke blokkades zij herkennen en hoe ze daarmee omgaan.
