Het probleem
In 2023 woonden bijna 42.000 kinderen in een vorm van jeugdhulp met verblijf, zoals pleeggezinnen of instellingen. Uit onderzoek blijkt dat veel van deze kinderen niet direct op de juiste plek terechtkomen. Na een uithuisplaatsing is zes keer doorplaatsen geen uitzondering. Het continu verhuizen leidt tot veel schade bij kinderen, die ze de rest van hun leven met zich meedragen: het heeft een negatief effect op hun zelfbeeld en zelfvertrouwen en vergroot de kans op bijvoorbeeld schooluitval, verbroken familiebanden en eenzaamheid. Een hoopvolle toekomst is daardoor verder weg dan ooit.
Jeugdhulp met verblijf is niet ingericht op het voorkomen van doorplaatsingen: door een focus op probleemgedrag, behandeling van dit gedrag, versnippering van zorg, financiële belangen en het willen vermijden van risico’s zijn doorplaatsingen in het huidige systeem de pijnlijke realiteit.
Onze oproep
- Maak het bieden van een stabiele woonplek prioriteit nummer één.
Elk kind dat echt niet thuis kan blijven wonen heeft recht op een aandachtsvol thuis in een pleeggezin, gezinshuis of kleinschalige woonvoorziening1. Zorg allereerst dat er voldoende van deze plekken zijn, beschikbaarheidsfinanciering2 is daarvoor noodzakelijk. Eventueel benodigde behandeling of therapie voor het kind komt later. Logisch, want deze heeft ook veel meer kans van slagen als de stabiele woonplek er is. - Plaats minder kinderen uit huis.
Om een kind van de ouders te scheiden is een van de meest heftige beslissingen die er zijn. Het is altijd traumatisch, ook wanneer er terechte zorgen zijn over de ontwikkeling van een kind. Waar wij voor pleiten is dat er goed gekeken wordt naar het hele gezinssysteem en dat het uiterste wordt gedaan om de opvoedsituatie te verbeteren, zodat uithuisplaatsing zoveel mogelijk voorkomen wordt. Dat betekent vaak ondersteuning op meerdere terreinen dan opvoedhulp, bijvoorbeeld ook op het gebied van wonen en inkomen. - Beoordeel kinderen niet op hun gedrag, maar verbeter hun context.
Uit huis geplaatste kinderen worden vaak beoordeeld en doorgeplaatst op basis van het gedrag dat ze laten zien. We problematiseren kinderen, noemen ze complex of ingewikkeld. Met als gevolg dat veel kinderen zich afgewezen voelen en hun gedrag juist moeilijker wordt. Terwijl het kinderen zijn die normaal reageren op lastige omstandigheden. Elk kind heeft behoefte aan liefde, aandacht en nabijheid, aan gewoon mee kunnen doen en erbij horen. Focus hierop.
1. Een aandachtsvol thuis is een woonplek waar (een team van) vaste opvoeders zorgen voor een warme, huiselijke plek, waar het kind mag blijven wonen zolang als nodig, ook als het gedrag zogenaamd ‘ingewikkeld’ is. Een plek dicht bij het sociale netwerk, zodat het kind zo gewoon mogelijk kan opgroeien. Waar het kind gezien wordt voor wie het is, zich kan en mag hechten en zich positief kan ontwikkelen. En waar ook de ouders van deze kinderen zich gezien en gesteund voelen.
2. Bij beschikbaarheidsfinanciering betalen gemeenten een vast bedrag om zorg beschikbaar te houden, ongeacht het gebruik. Momenteel worden woonvoorzieningen betaald per gebruik, zoals per bezet bed, wat bepaalt hoeveel hulpverleners op een locatie werken. Met beschikbaarheidsfinanciering kunnen vaste teams en faciliteiten blijven draaien, wat zorgt voor meer stabiliteit voor kinderen.
Stop het doorplaatsen van kinderen in jeugdzorg!
Wil jij ook dat ieder kind kan rekenen op geborgenheid en een stabiel thuis? Teken dan ons protest.
Omdat het doorplaatsen van kinderen grote impact heeft op het leven en ontwikkeling van uithuisgeplaatste kinderen. Elke verhuizing is voor kinderen een bevestiging dat ze er niet toe doen: ze worden eenzaam, wanhopig en school, familie en vrienden raken letterlijk uit het zicht. Een toekomst is daardoor verder weg dan ooit.
Met deze campagne willen we ervoor zorgen dat een groot publiek zich bewust wordt van dat kinderen in jeugdzorg nog steeds worden doorgeplaatst en dat dat moet stoppen.
We vragen gemeenten om voldoende ‘aandachtsvolle’ woonplekken voor kinderen die écht niet meer thuis kunnen wonen te creëren. Plekken waar ze zich weer gewoon thuis kunnen voelen. Een stabiele omgeving, waar aandacht en vertrouwen centraal staan en ze mogen blijven zolang het nodig is. Alleen dan kunnen kinderen een band opbouwen met de hulpverleners. En leren ze om met vertrouwen naar de toekomst te kijken.Â
Hoe kunnen gemeenten dit realiseren
Door middel van beschikbaarheidsfinanciering, wat de overheid als norm zou moeten instellen. Hierbij betalen gemeenten een vast bedrag om zorg beschikbaar te houden, ongeacht het gebruik. Momenteel worden woonvoorzieningen betaald per gebruik, zoals per bezet bed, wat bepaalt hoeveel hulpverleners op een locatie werken. Met beschikbaarheidsfinanciering kunnen vaste teams en faciliteiten blijven draaien, wat zorgt voor meer stabiliteit voor kinderen.
Dit maakt het mogelijk om te werken met vaste teams, waardoor er een sterke relatie met het kind opgebouwd kan worden. En dat kinderen er kunnen blijven zolang als nodig, het biedt kinderen stabiliteit. Mocht er dan toch extra hulp nodig zijn, bijvoorbeeld voor traumaverwerking, dan kan het terugkeren naar hun eigen vertrouwde, veilige omgeving.
Om te kunnen blijven strijden voor betere zorg voor kwetsbare kinderen hebben we jouw steun nodig. We krijgen geen subsidies en zijn afhankelijk van giften van iedereen die deze kinderen een warm hart toedraagt. Met jouw gift kunnen we blijven werken aan onze doelstellingen; structurele verbetering van jeugdzorg en kwetsbare kinderen een lichtpuntje bieden in de vorm van onze kinderactiviteiten.
We blijven voortdurend in gesprek met politici, beleidsmakers, bestuurders en hulpverleners. Soms is dat heel zichtbaar, soms ook niet. Maar we zitten in elk geval nooit stil. Daarnaast publiceren we jaarlijks meerdere onderzoeksrapporten om misstanden te blijven agenderen. Bekijk hier al onze onderzoeksrapporten.Â
In ons welvarende land verkeren 100.000 kinderen in diepe nood. Het zijn de vergeten kinderen van Nederland. Ze krijgen niet de liefde en aandacht die nodig is om op te groeien tot evenwichtige volwassenen, maar wonen in instabiele, onveilige of zelfs onleefbare thuissituaties. Ze worden verwaarloosd, mishandeld of uit huis geplaatst. Zo opgroeien veroorzaakt trauma’s en diepe wonden en tekent kinderen voor het leven. Ze voelen zich niet geliefd en hebben het gevoel er helemaal alleen voor te staan.
We bedoelen met ‘vergeten’ dus niet dat hun ouders ze vergeten zijn of dat hulpverleners zich hun lot niet aantrekken. We bedoelen wél dat deze kinderen zich vergeten voelen. Omdat hun belang niet centraal staat. Omdat hun moeilijke gedrag niet begrepen wordt als een schreeuw om positieve aandacht. Omdat ze niet mee kunnen doen en anders zijn. Omdat ze zich afgewezen en niet gehoord en gezien voelen. Ze hebben op jonge leeftijd al teveel meegemaakt. Ze zijn terechtgekomen in systemen waarin ze maar door blijven draaien en in een neerwaartse spiraal terechtkomen. Het Vergeten Kind wil opkomen voor deze vergeten kinderen van Nederland en er alles aan doen om hun situatie te verbeteren.